Λιθίαση ουροποιητικού: Μύθοι και πραγματικότητα

Η λιθίαση του ουροποιητικού, ή πέτρες στα νεφρά, όπως γνωρίζουμε στην καθομιλουμένη την πάθηση, συνοδεύεται από ορισμένους μύθους. Ο Δρ Αθανάσιος Βούλγαρης, χειρουργός ουρολόγος, MD,PhD,FEBU, (robosurgery.gr) διαχωρίζει τις αλήθειες από τους μύθους.

Μύθος: Τα γαλακτοκομικά  προϊόντα πρέπει να διακοπούν εντελώς μόλις εμφανίσετε λίθο στους νεφρούς.

Πραγματικότητα: Αυτό μπορεί ακόμη και να επιδεινώσει το ήδη υπάρχον πρόβλημα, ιδιαίτερα σε κάποια είδη λίθων που έχουν τα οξαλικά ως το κυρίαρχο συστατικό τους. Στην περίπτωση αυτή  εάν η πρόσληψη  ασβεστίου σταματήσει εντελώς μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή της λιθίασης αυξάνοντας την απορρόφηση οξαλικών από το έντερο. Έτσι, το γάλα ή κάποιο γαλακτοκομικό προϊόν πρέπει να λαμβάνεται με μέτρο και δεν πρέπει να περιορίζεται.

Μύθος: Η παρατεταμένη ακινησία αυξάνει τον κίνδυνο πέτρας στους νεφρούς.

Πραγματικότητα: Εν μέρει ναι, εάν ένα άτομο δεν κινητοποιείται αρκετά σίγουρα οι πιθανότητες σχηματισμού λίθων είναι περισσότερες. Όμως ένας  ασθενής με υπερβολική σωματική δραστηριότητα που ισοδυναμεί με  πιθανή αφυδάτωση μπορεί επίσης να οδηγηθεί σε αυξημένο κίνδυνο σχηματισμού λίθων. Έτσι τον μικρότερο κίνδυνο θα έχει κάποιος με σωματική δραστηριότητα με μέτρο σε συνδυασμό με ένα καλά ενυδατωμένο σώμα.

Μύθος: Η άφθονη κατανάλωση νερού μπορεί να βοηθήσει στην αυτόματη αποβολή των λίθων την ώρα του κολικού.

Πραγματικότητα: Η εμφάνιση ενός λίθου προκαλεί συχνά την απόφραξη του ουροποιητικού συστήματος. Η υπερβολική ενυδάτωση κατά την απόφραξη θα διογκώσει περαιτέρω το ήδη διογκωμένο σύστημα συλλογής και αποχέτευσης των ούρων που βρίσκεται πάνω από την πέτρα. Αυτή η εκσεσημασμένη διάταση μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο και τη ναυτία που είναι συχνά συμπτώματα κολικού. Η αποχέτευση των ούρων από το νεφρό και τον ουρητήρα γίνεται φυσιολογικά  με περισταλτισμό και έτσι η υπερβολική ενυδάτωση δε φαίνεται να βοηθάει παραπάνω, αντίθετα είναι άσκοπη και ίσως ακόμη και επικίνδυνη. Το καλύτερο είναι να πίνετε με φυσιολογικό ρυθμό.

Μύθος: Η Εξωσωματική Λιθοτριψία (ΕSWL) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία  όλων των λίθων του ουροποιητικού.

Πραγματικότητα : Η ΕSWL χρησιμοποιείται για τη θεραπεία λίθων κάτω των 2 cm. Η ΕSWL έχει χαμηλά ποσοστά επιτυχίας για πολύ μεγάλους λίθους και σχετίζεται με υψηλό ποσοστά  επιπρόσθετων επεμβατικών θεραπειών για τους υπολειμματικούς λίθους. Επίσης, δεν είναι ιδανική για πολύ σκληρές πέτρες. Έτσι δε μπορεί να θεωρείται  καθολική θεραπεία για όλους τους λίθους.

Μύθος: Εάν έχει επιβεβαιωθεί η παρουσία λίθων στους νεφρούς, θα πρέπει σίγουρα να αφαιρεθούν.

Πραγματικότητα: Δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν όλοι οι λίθοι των νεφρών, η θεραπεία προσαρμόζεται ανάλογα με το μέγεθος, τη σύνθεση, την ανατομική τοποθεσία, τα συμπτώματα,κ τα εργαστηριακά  ευρήματα του ασθενούς.
Μόνο ο γιατρός μπορεί να λάβει την απόφαση για τη θεραπεία του ασθενούς που έχει διαγνωστεί με νεφρολιθίαση.  Μια μικρή πέτρα μπορεί να αποβληθεί φυσικά ή με τη βοήθεια ορισμένων φαρμάκων. Μια μεγαλύτερη αποφρακτική πέτρα ή πέτρα που προκαλεί λοίμωξη χρειάζεται  σίγουρα κάποια παρέμβαση. Η θεραπεία αποφασίζεται με βάση διάφορες παραμέτρους. Ένας λίθος μπορεί να αντιμετωπιστεί και  με μη χειρουργικές μεθόδους όπως η εξωσωματική λιθοτριψία. Οι υπόλοιποι λίθοι μπορούν να αντιμετωπιστούν με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο, δηλαδή μέσω μιας ενδοσκοπικής επέμβασης.

Μύθος: Οι ασθενείς με μόνο ένα νεφρό είναι πιο επιρρεπείς σε σχηματισμό λίθων.

Πραγματικότητα:Η επίπτωση εμφάνισης λίθων δεν είναι υψηλότερη σε μονήρη νεφρό, παρόλα αυτά  ακόμα και αν μια μικρή πέτρα προκαλεί απόφραξη  στο νεφρό, χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση.

Μύθος: Για να αποφευχθεί η νεφρολιθίαση, είναι απαραίτητο να πίνετε 2 λίτρα νερό την ημέρα.

Πραγματικότητα: Δεν υπάρχει καθορισμένη φόρμουλα για την πρόληψη του σχηματισμού λίθων, αλλά ναι, η επαρκής ενυδάτωση μειώνει σίγουρα δραστικά τις πιθανότητες επανεμφάνισης.

Μύθος: Όλοι οι  λίθοι  του ουροποιητικού  εμφανίζονται με τα ακόλουθα συμπτώματα: Κολικός, αίμα στα ούρα, πυρετός.

Πραγματικότητα: Ένας λίθος  προκαλεί συνήθως πόνο όταν υπάρχει απόφραξη της ροής των ούρων. Υπάρχουν μερικές μικροσκοπικές πέτρες στο νεφρό, που δεν προκαλούν απόφραξη ή άλλες τεράστιες σε μέγεθος (κορραλιοειδείς λίθοι) μπορεί επίσης να μην προκαλούν συμπτώματα.

λιθίαση ουροποιητικού